Tarımın Geleceği: Katılımcı Onay Sistemi

Tarımsal üretimde geleceğin en sürdürülebilir modeli olacak hatta Türkiye’de başarılı örneklerinin de bulunduğu Katılımcı Onay Sistemi’ni (KOS) açıklamaya çalışalım:

KOS kısaca; tüketici ile üreticinin buluştuğu, sertifikasyon kuruluşları yerine tüketicinin onay verdiği ve üretim sürecinde karar verici konumda olduğu bir üretim modelidir. Bu model, verimden öte sağlıklı üretime odaklıdır. Ürün kalitesine göre belirli bir yörelerde KOS çatısı altında çalışan sadece bir çiftçi değil; birden fazla çiftçi ile tüketiciler bir araya gelip ortak bir ağ oluşturabilirler. Örneğin; bir tüketici enginarını İzmir’de, sebzesini Antalya’da üretebilir ve ürettirebilir.

Artık son yıllarda tüketiciler üreticiler ile birçok online satış mağazası veya sosyal medya aracılığı ile ürünlere doğrudan ulaşabiliyor. Bu noktada tüketici yine tüketici rolündedir, KOS’da ise; tüketici artık üretici olacaktır. Sistem yaş meyve ve sebze ile sınırlandırılmamalı, küçük baş ve büyük baş üretim de bu sisteme dahil olmalıdır. Buradaki en önemli amaçlardan bir tanesi, ÜRET-SAT gibi basite indirgenmiş bir modelden vazgeçmektir. Bu sayede, sosyal bir tarım ve hayvancılık sayesinde orta-uzun vadede çiftliklerin kendilerine eko-turizm geliri yaratmaları söz konusudur. Şehirde yaşayan insanların da bir haftalığına da olsa köy hayatı içerisinde olmaları, çocuklarının toprağa dokunması ve yılın geri kalan kısmında da bu çiftliklerden gelen ürünleri sofralarına taşıması hem üretim hem de tüketim açısından daha sürdürülebilir bir alan yaratmaktadır.

Kitlesel veya endüstriyel üretim modelini terk eden ve terk etmek isteyen üretici ile tüketicilerin buluşma noktası tam olarak bu sistemdir diyebiliriz. Böylece çiftçi, satış ve pazarlama endişesinden; tüketici ise, sağlıklı gıdaya erişim endişesinden uzaklaşır.

Tüm bu faydaları göz önünde bulundurulunca, sürdürülebilir tarım -başka bir deyim ile de geleceğimiz- için hep beraber üretmemiz gerektiğini görüyoruz. Konuyu farklı yanları ve faydaları ile ele almaya devam edeceğiz.

Sağlıkla kalın...